Hoe heeft u het afgelopen jaar beleefd als de burgemeester van de pluimveestad van Nederland?
“Ik kijk terug op een intensief jaar waarin we – als gemeente én gemeenschap – rondom onze pluimveeboeren hebben gestaan en nog steeds staan. Na de zomer werd duidelijk welke impact de fipronilaffaire had op één van onze belangrijkste sectoren, de pluimveesector. De gevolgen voor de volksgezondheid leken, bij nader inzien, mee te vallen, maar de gevolgen voor de pluimveeboeren waren en zijn enorm. Niet alleen in financieel opzicht, maar ook in emotioneel opzicht.
Het was goed om er als gemeente en gemeenschap te zijn voor onze boeren: door te luisteren aan de keukentafel, door handen uit de mouwen te steken als stallen moesten worden schoongemaakt of eieren moesten worden geruimd. Door getroffen boeren te bezoeken, door te bellen, door een kaartje te sturen, door met elkaar de vreugde te beleven als het bericht kwam dat een stal was vrijgegeven.
Ik heb diepe bewondering voor onze pluimveeboeren, maar ook voor onze gemeenschap, inwoners, organisaties en ondernemers, die hebben laten merken wat het kenmerkende van onze Barneveldse samenleving is: oog, oor en hart te hebben voor de ander, voor de naaste in nood.”
Het waren zware tijden voor veel pluimveehouders. Hoe kijkt u aan tegen de negativiteit rondom de pluimvee door vogelgriep en fipronil?
“De pluimveesector krijgt het bij tijden zwaar voor de kiezen. De vogelgriep van 2003 staat bij velen in Barneveld en de Valleiregio nog op het netvlies. Het is zó begrijpelijk dat als ergens in Nederland vogelgriep uitbreekt, de angst de boeren om het hart slaat. Je kunt er niets tegen doen. Het overkomt je. Dat geldt eigenlijk ook voor de fipronilaffaire. Veel pluimveehouders dachten hiermee de bloedluis te kunnen laten bestrijden, niet wetend welke gevolgen dit voor de pluimveesector in het algemeen, en hen in het bijzonder, zou hebben. Niemand zou er anders gebruik van hebben gemaakt. We hadden daarom goede hoop dat er in Den Haag bereidheid zou zijn om de gekwelde sector te ondersteunen. Wat dat betreft, zijn we teleurgesteld. Ik ben blij dat onze gemeenteraden, ik spreek nu ook even voor de buurgemeente Ede, zich bereid hebben getoond forse bedragen vrij te maken om de pluimveesector in onze gemeenten financieel en materieel te ondersteunen.”
Wat is het belang van het Poultry Expertise Centre voor Barneveld en Regio FoodValley?
“Het Poultry Expertise Centre is enkele jaren geleden ontstaan als een antwoord op de steeds sterker wordende behoefte om één landelijk kenniscentrum te hebben voor de verdere ontwikkeling – vooral ook op innovatief gebied – van onze pluimveesector. We hebben het PEC samen met ondersteuning van Regio FoodValley en de provincie Gelderland, maar ook met steun van de Aeres Groep, opgericht en ik kan gerust zeggen dat het PEC zijn bestaansrecht inmiddels onomstotelijk heeft bewezen. Want neem de inzet van het PEC om de uitstoot van fijnstof – dat écht schadelijke gevolgen heeft voor onze volksgezondheid – te verminderen. In relatief korte tijd heeft het PEC tien pilotprojecten geselecteerd en begeleidt deze projecten om te bekijken welke manier het beste is om die uitstoot aan te pakken. In het afgelopen jaar kwam daar dus ook het Meldpunt Fipronil bij. We zijn Jan Workamp en Eltjo Bethlehem, maar ook Jan Brok van het PEC veel dank verschuldigd voor hun deskundigheid en doorzettingsvermogen om het PEC tot een succes te maken. We staan overigens niet stil. Ook in 2018 bekijken we op welke manier het PEC kan worden uitgebreid en van dienst kan zijn voor onze agrarische sector. Dat we daarbij onderdeel zijn van een regio waarin ook Wageningen Universiteit & Research is gevestigd… dat biedt natuurlijk geweldige mogelijkheden. Overheid, onderwijs en ondernemers… die drieslag krijgt hier in Barneveld, maar ook in Regio FoodValley daadwerkelijk vorm.”
Dit jaar is ook het Poultry Innovation Lab echt van start gegaan. Wat zijn uw verwachtingen?
“Het Poultry Innovation Lab is dé plek waar acht Nederlandse bedrijven hun innovaties op het gebied van fijnstof, mestdroging, monitoring, drinkwatervoorziening en verlichting verder ontwikkelen en aan de wereld tonen. En dat werkt, want het afgelopen jaar was er al veel belangstelling voor het innovationlab. Ik begrijp dat goed. Want hier wordt research gedaan op antibioticareductie, eiwitalternatieven (bijvoorbeeld: insecteneiwissen in voer) en het verminderen van pootaandoeningen bij kippen. De resultaten daarvan kunnen ook elders in de wereld worden toegepast. Ik verwacht voor dit nieuwe jaar dat er nog meer interesse vanuit alle delen van de wereld zal zijn voor onze Nederlandse innovatieve producten met als doel een verantwoorde en duurzame productie van broodnodige dierlijke eiwitten voor de wereldbevolking. Dat we daar mede in Barneveld de basis voor leggen, maakt met als burgemeester van deze gemeente toch wel een beetje trots.”
Het kabinet heeft een pot met 950 miljoen euro vrijgemaakt voor regionale stimulering via regiodeals.
Waarom zou een deel moeten gaan naar de gemeente Barneveld/Regio FoodValley?
“Regio FoodValley is één van de vijf topregio’s van Nederland en is – overigens als enige topregio – in het Regeerakkoord van het kabinet Rutte III terecht gekomen. Ik constateer dat wat wij hier doen, samen met andere overheden, onderwijs en ondernemers, inspireert en als voorbeeld dient voor andere regio’s in ons land. Wat hier aan de dag wordt gelegd – neem de innovatieve pilots om de uitstoot van fijnstof tegen te gaan – kan overal in ons land worden toegepast. Barneveld en Regio FoodValley als proeftuin van Nederland. Om dit te versterken, lijkt het me niet meer dan logisch dat een substantieel deel van de beschikbare gelden in deze regio wordt ingezet. De regiodeals zijn een beproefde manier om projectmatig en met inschakeling van tal van partners mooie resultaten tot stand te brengen.”
Dr. Asje van Dijk is sinds 8 december 2011 burgemeester van Barneveld.